- Algemeen
- Turrón
- Mazapán
- Pan de Gloria en pan de Cádiz
- Rollitos de anis
- Roscos de vino
- Polvorones en mantecados
- Alfajor (España)
- Peladillas
- Sopa de almendra
1.Algemeen
In deze tijd van het jaar heeft elk land zo haar eigen tradities en gerechten en die zijn er dan ook in Spanje. In dit artikel hebben we het over de typische zoete lekkernijen die je vast en zeker in Spanje wel eens bent tegengekomen.
In deze periode kunnen de Spanjaarden niet verbergen dat de Moren hier bijna 800 jaar aanwezig waren en dat komt vooral tot uiting in hun, soms al te, zoete lekkernijen. Veel van deze lekkernijen worden in principe alleen rond deze feestdagen gegeten. De winkels liggen vol met deze zoetigheden in alle vormen, maten, smaken en kleuren en je kunt er bijna niet omheen als je de plaatselijke supermarkt binnenkomt. Overigens zijn deze lekkernijen al weken voor de kerst overal te vinden dus je kunt je al weken vol eten met al het lekkers dat er te vinden is.
Daar waar we ons in Nederland en België beperken tot de kerststol, kerstkransjes, gemberkoekjes en van alles met chocolade eet de Spanjaard de typische turrón, mazapán, peladillas, rollitos de anís, polvorones en matecados en van alles en nog wat wat met amandelen of wat van amandelen gemaakt is.
2. Turrón
Ra Boe
Laten we maar meteen met de bekendste van het rijtje beginnen, de turrón. Als je rond de kersttijd wel eens in Spanje bent geweest of daar woont kom je er niet omheen. Simpel gezien kan men zeggen dat er van deze variant van de Spaanse noga twee versies zijn en dat zijn de harde en de zachte versie. Deze zijn dan in allerlei vormen, maten en smaken te vinden maar in principe komen ze op hetzelfde neer, ze bestaan uit amandelen. Naast de klassieke soorten, die uitsluitend uit amandelen, honing en eiwit bestaan, zijn er allerlei moderne varianten op de markt, met ingrediënten als eidooier, suiker, hazelnoten, pijnboompitten, kokos, gekonfijte vruchtjes en chocola.
Harde versie: Voor de harde turrón worden de amandelen eerst geroosterd en dan in stukjes gehakt. Daarna mengt men ze met honing en laat men de massa bij een constante temperatuur verder pruttelen terwijl men roert met grote houten lepels. Tot slot voegt men wat eiwit toe als bindmiddel, waarna men het mengsel af laat koelen, vervolgens in stukken snijdt en dan, machinaal verpakt.
Zachte variant: Voor de zachte turrón worden de afgekoelde blokken met amandelolie tot een taaie pasta vermalen, opnieuw verhit, urenlang tot een zacht, homogeen mengsel geklopt en tot slot met eiwit gebonden.
Volgens velen komen de oorspronkelijke en beste turrones uit de provincie Alicante, en dan met name uit de gemeente Jijona, een plaats die algemeen beschouwd wordt als de bakermat van de Spaanse noga. Er zijn echter nog meer plaatsen zoals Casinos (Valencia) en Agramunt (Catalonië) waar goede turrón gemaakt wordt.
3. Mazapán
Mazapán is het Spaanse woord voor marsepein. Net zoals in Nederland en België zijn de hoofdingrediënten amandel en suiker waarbij een goede mazapán uit evenveel amandelen als suiker bestaat. Nu de prijzen voor amandelen hoger zijn dan normaal kloppen deze verhoudingen niet meer helemaal en zit er meer suiker in dan amandelen, iets wat zeker bij de goedkopere versies van de Spaanse marsepein gebeurt. De mazapán is met kerst in allerlei vormen en maten te vinden en wordt daarnaast ook gebruikt bij de bereiding van andere zoetigheden.
4. Pan de Gloria en pan de Cádiz
Er zijn twee bekende varianten van marsepein te vinden in Spanje, de pastel de Gloria en de pan de Cádiz. Pastel de Gloria is een zoetigheid bestaande uit marsepein (amandelen en suiker) poedersuiker, eiwit en zoete aardappelen (batata). Het geheel wordt daarna gewikkeld in een plastic papier. Pan de Cádiz is een kerst zoetigheid in de vorm van een brood bestaande uit marsepein gevuld met gekonfijte vruchten of jam gemengd met eidooier en zoete aardappelen waarna dit gebakken wordt. Zoals de naam al aangeeft gaat het hier om een specialiteit uit de regio Cádiz.
5. Rollitos de anis
Ondanks dat de rollitos de anis of anijsrolletjes van oorsprong uit de regio’s Murcia en Alicante komen, zijn ze tegenwoordig rond de kersttijd in heel Spanje te vinden. Naast de rollitos de anis bestaan er ook rollitos de naranja, met sinaasappelsmaak dus. Deze anijsrolletjes zijn eigenlijk niets minder dan in de oven gebakken ronde koekjes met een gat erin waardoor ze eventueel aan een kerstboom kunnen hangen, al gebeurd dat niet zoveel meer tegenwoordig.
6. Roscos de vino
Naast roscos de anis is er nog een soort te vinden en dat zijn roscos de vino. Ook dit zijn ronde koekjes met een gat in het midden maar de roscos de vino zijn dikker dan de anijsrondjes en daarnaast worden deze gemaakt van meel, suiker, olijfolie met daarin wijn verwerkt. Daarnaast zijn er ook varianten met geraspte citroen, sesam of brandy te vinden. De buitenkant van de roscos de vino zijn van suiker. Het gaat hier om een kerstspecialiteit die veel gegeten wordt in de provincie Málaga en ook in de regio Castilla la Mancha.
7. Polvorones en mantecados
Beide woorden zijn een hele mond vol en al helemaal als je deze lekkernijen eet met de kerst. Zowel de mantecados alsook de polvorones zijn heerlijke koekjes die gemaakt zijn van bloem, reuzel (varkensvet) en suiker. Het enige verschil is dat de polvoron minder vet heeft en meer bloem dan de mantecado.
De polvoron kenmerkt zich doordat deze rond of ovaal van vorm is en daarnaast sneller uit elkaar valt omdat er minder vet in zit, dit gebeurd vaak al in je hand. Dat is ook de reden dat deze laatste versie apart verpakt worden zodat ze niet kapot gaan.
De mantecados daarentegen zijn meestal vierkant van vorm en lijken op roomboterkoekjes. Soms zijn deze gevuld met “cabello de ángel” wat een soort spijs is die gemaakt is van pompoen. Een van de bekendste plaatsen waar deze lekkernijen gemaakt worden is het dorp Estepa nabij Sevilla.
8. Alfajor (España)
Wie aan de alfajor denkt, denkt meestal aan die heerlijke met dulce de leche gevulde Argentijnse ronde koeken maar in dit geval gaat het om een Spaanse variant. Het gaat om een cilindervormige zoetigheid gemaakt van amandelen, walnoten en honing die vaak gemengd wordt met brooddeeg om een vast goedje te maken en deze zo langwerpig te kunnen presenteren.
De Spaanse alfajor is een gebakje wat typisch is voor de Andalusische keuken maar ook in Murcia gevonden wordt. Men meent dat de oorsprong terug te vinden is in de keuken van Al-Andalus toen de Moren in Spanje heersten.
9. Peladillas
Tamorlan
In het geval van peladillas gaat het niet om koekjes of taarten maar simpelweg om amandelen in een hard wit suikerlaagje. In de meeste gevallen worden deze gesuikerde amandelen verkocht in smalle zakjes en vaak worden ze gemaakt in dezelfde fabrieken waar ook de turrón vandaan komt, hoofdzakelijk uit de gemeente Casinos (Valencia).
10. Sopa de almendra
De sopa de almendra is een typische kerst zoetigheid die gegeten wordt in de stad en provincie Madrid maar ook in deelstaten Castilla la Mancha en Castilla y León. Het gaat hier om warme melk of room met daarin gemalen amandelen en daarover een warme saus op smaak gemaakt met vanille en kaneel. Traditioneel wordt deze “soep” geserveerd aan het einde van het kerstdiner op de avond van 24 december (nochebuena). Overigens kan de amandelsoep zowel koud als warm gegeten worden.