Verhuizen naar het buitenland, zo blijf je in orde met de Belgische administratie

1. Algemeen
2. Getuigschrift van afvoering
3. Geschillen
4. Welke diensten kunt u van de Belgische consulaire ambtenaren verwachten?
5. Welke diensten mogen de consulaire ambtenaren NIET geven?
6. Belastingen
7. Sociale zekerheid
8. Sociale zekerheid
9. In de praktijk

1.Algemeen

Als u van plan bent om naar het buitenland te verhuizen zult u ongetwijfeld merken dat daar veel meer bij komt kijken dan bij een verhuizing in eigen land.

De meeste landen hebben een vertegenwoordiging in België. De Spaanse Ambassade kan je vinden op:

• AMBASSADE SPANJE
• Wetenschapsstraat 19
• 1040 BRUSSEL
• Telefoon: +32 2 230 03 40
• Telefax: +32 2 230 93 80
• Email: emb.bruselas@maec.es

Bij hen kunt u terecht voor informatie over uw nieuwe verblijfplaats in het buitenland.
Ze bieden u een antwoord op vragen over:

• Verblijfsdocumenten
• Lokale belastingen
• Sociale zekerheid
• De schoolkeuze voor uw kinderen
• ……….

Vóór uw vertrek naar het buitenland moet u uw verhuizing aangeven bij de gemeente waar u ingeschreven bent.

Dit doe je door u te melden bij de bevolkingsdienst van de gemeente waar u ingeschreven bent en dit ten laatste de dag voor uw vertrek. Als de adreswijziging voor het hele gezin geldt, volstaat het dat één van de meerderjarige leden van het gezin de aangifte doet. Als een minderjarige naar het buitenland verhuist, moet iemand die het ouderlijke gezag uitoefent hem bij de aangifte bijstaan.

2. Getuigschrift van afvoering

De gemeente zal uw identiteitskaart annuleren en u een getuigschrift van afvoering overhandigen. Dit getuigschrift is noodzakelijk om u te laten registreren bij de Belgische diplomatieke of consulaire overheden in het buitenland.

Op de achterzijde van uw identiteitskaart komt de vermelding te staan dat u bent ‘afgevoerd’ voor het buitenland. U mag uw kaart dan nog maximum twee maanden gebruiken.

3. Geschillen

Als de gemeente de adreswijziging niet aanvaardt, kan het geschil worden voorgelegd aan de FOD Binnenlandse Zaken – AD Instellingen en Bevolking, Directie Bevolking en Identiteitskaarten.

Eenmaal ter plaatse schrijft u zich best in bij de ambassade of het consulaat van België. Na uw inschrijving zal u ook een nieuwe identiteitskaart ontvangen.

Als u zich bij een ambassade of consulaat van België in het buitenland inschrijft in de consulaire bevolkingsregisters kunt u gebruik maken van dezelfde diensten als deze van de gemeentelijke diensten in België wat het beheer van uw administratief dossier betreft. De ambassade of het consulaat kan u dan helpen bij de uitreiking van een identiteitskaart of de afgifte van consulaire attesten (attest van inschrijving, attest van nationaliteit, attest van gezinssamenstelling …). Via de ambassade of het consulaat zult u ook kunnen deelnemen aan bepaalde verkiezingen in België.

Als uw dossier up-to-date is, zal de ambassade of het consulaat u vlotter kunnen helpen, ook in gevallen waarin u dringende bijstand nodig hebt (bij ongevallen, rampen, evacuaties …).

Ook personen met een vreemde nationaliteit die tot uw gezin behoren kunnen in de bevolkingsregisters ingeschreven worden, maar zij hebben geen recht op een Belgische consulaire identiteitskaart of paspoort en kunnen zich ook niet als Belgische kiezer laten registreren. Voor consulaire bijstand moeten ze zich richten tot de vertegenwoordiging van hun land van oorsprong.

Meer informatie over de inschrijving bij een ambassade of consulaat van België in het buitenland

4. Welke diensten kunt u van de Belgische consulaire ambtenaren verwachten?

De consulaire administratieve bijstand wordt in het buitenland door een honderdtal beroepsconsulaten generaal en consulaten verleend.

De consulaten-generaal en consulaten zijn hoofdzakelijk gevestigd in de hoofdstad of andere steden van het land van hun ressort. Dit ressort kan zich uitstrekken tot aangrenzende landen waar geen Belgische consulaire vertegenwoordiging is.

Ze fungeren ook als openbare dienst voor Belgen in het buitenland.

Sedert het in voege treden van de wet houdende het consulair wetboek op 15/06/2014, wordt de administratieve bijstand verleend enkel aan de Belgen, ingeschreven in het consulair bevolkingsregister. De administratieve bijstand aan de Belgen die niet ingeschreven zijn in dit register is beperkt tot het uitreiken van een tijdelijke reistitel indien de voorwaarden tot uitreiking vervuld zijn.

Als Belg wonende in het buitenland, contacteert u inderdaad het best altijd eerst het Belgisch Consulaat-Generaal of Consulaat in het land waar u verblijft, vooraleer u zich richt tot de FOD Buitenlandse Zaken in Brussel.

5. Welke diensten mogen de consulaire ambtenaren NIET geven?

• Optreden in privéaangelegenheden zoals de betaling van hotelrekeningen, medische kosten, douanekosten, boetes, gerechtskosten, borgstellingen, een ontvoerd kind ten laste nemen, een Belgische beslissing aangaande hoederecht afdwingen of een derde land dwingen een oplossing te zoeken voor een probleem van hoederecht, onderzoeken aangaande een misdrijf of een overlijden, enz.
• Een hotel reserveren, een woning zoeken, bagage bewaren, zorgen voor een werkvergunning of een baan.
• Zorgen voor een voorkeursbehandeling in een ziekenhuis, bij een dokter, in de gevangenis, voor excursies of bezoeken, bemiddelen om iemand uit de gevangenis te halen of in gerechtelijke procedures.
• Zorgen voor de verlenging van uw visum, een werk- of verblijfsvergunning.
• Bemiddelen voor personen met een dubbele nationaliteit wanneer zij zich in het land van hun andere nationaliteit bevinden.

Als Belg wonende in het buitenland, contacteert u inderdaad het best altijd eerst het Belgisch Consulaat-Generaal of Consulaat in het land waar u verblijft, vooraleer u zich richt tot de FOD Buitenlandse Zaken in Brussel.

Afleveren van een Belgische identiteitskaart + documenten

6. Belastingen

Het is belangrijk dat u voldoende informatie inwint over uw fiscale situatie en de veranderingen op het vlak van sociale zekerheid.

Als u naar het buitenland verhuist, neemt u best voor uw vertrek contact op met uw belastingkantoor. Het belastingkantoor zal u meedelen wat u voor uw vertrek precies moet doen om uw fiscale verplichtingen te vervullen. Daarnaast kan het belastingkantoor u ook adviseren bij uw keuze om uw hoofdverblijfplaats al dan niet naar het buitenland over te brengen.

Hoofdverblijfplaats in het buitenland

Als u uw hoofdverblijfplaats verandert naar een adres in een ander land, zult u voortaan in dat land belastingen moeten betalen. Uw verhuizing wordt automatisch aan de belastingsdiensten doorgegeven, maar u zult wel nog een speciaal aangifteformulier aan uw belastingskantoor moeten vragen. Die aangifte regelt de belastbare inkomsten voor de periode vanaf 1 januari tot de dag van uw vertrek.

Als u na uw vertrek nog inkomsten vanuit België zou hebben, bijvoorbeeld door de verhuur van een huis in België op uw naam, dan moet u daartoe nog steeds een belastingsaangifte voor niet-inwoners indienen.

7. Sociale zekerheid

Als u naar het buitenland verhuist, zit u ongetwijfeld met vragen over de sociale zekerheid. Welke sociale wetgeving zal op u van toepassing zijn? Zult u later recht hebben op een pensioen? Zult u degelijk verzekerd zijn wanneer u een ongeval heeft? De antwoorden op deze en andere vragen zijn voor een groot stuk afhankelijk van de internationale akkoorden die gesloten werden tussen België en andere landen.

Landen van de EER en Zwitserland

De Europese Economische Ruimte omvat de 27 lidstaten van de Europese Unie, IJsland, Liechtenstein en Noorwegen.

Als u in een land van de Europese Economische Ruimte (EER) of in Zwitserland gaat wonen of werken, valt u in principe onder het sociale zekerheidssysteem van dat nieuwe land en moet u voortaan daar uw bijdrages betalen. U kunt wel een aantal rechten die u in België opbouwde meenemen. Europese verordeningen voorzien in de coördinatie van de regelingen van sociale zekerheid, die per land erg kunnen verschillen. Ze moeten voorkomen dat u uw rechten geheel of gedeeltelijk verliest wanneer u zich verplaatst binnen de EER en Zwitserland.

8. Terugkeren naar België

Als u bij een ambassade of consulaat ingeschreven was en u definitief naar België terugkeert, heeft u er alle belang bij uw vertrek vooraf aan hen te melden.

In principe moet u zich binnen de acht werkdagen na uw aankomst in België aanmelden bij uw nieuwe gemeente. Na de vaststelling van uw hoofdverblijfplaats wordt u ingeschreven in het bevolkingsregister. Uw nieuwe gemeente zal dat meedelen aan de gemeente waar u vóór uw vertrek naar het buitenland uw hoofdverblijfplaats had. Als deze gemeente nog over uw administratief dossier beschikt, zal het dat overmaken aan uw nieuwe gemeente.

Meteen na uw inschrijving start de procedure voor de afgifte van een nieuwe identiteitskaart.

9. In de praktijk

Vestiging van gewone verblijfplaats in het buitenland

Elke Belg die zijn gewone verblijfplaats in het buitenland wil vestigen, moet hiervan ten laatste de dag vóór zijn vertrek aangifte doen bij het gemeentebestuur van zijn woonplaats.

Het gemeentebestuur geeft dan een bewijs van schrapping uit de bevolkingsregisters “model 8” af.

Op basis van dit “model 8”, uw Belgische identiteitskaart en een bewijs dat u zich hoofdzakelijk en legaal in het buitenland gevestigd heeft (kopie verblijfsvergunning, attest van woonplaats van lokale autoriteiten, …) kunt u zich vervolgens laten inschrijven op het Belgische beroepsconsulaat dat bevoegd is voor uw nieuwe gewone verblijfplaats. U neemt best vooraf contact op met het Belgische beroepsconsulaat om na te gaan welke documenten u precies moet voorleggen om u er te laten inschrijven.

Opgepast: administratieve bijstand wordt enkel verleend aan de Belgen, ingeschreven in het consulaire bevolkingsregister: mogelijkheid tot afgifte van een identiteitskaart of consulaire attesten (bijv. attesten van woonplaats, nationaliteit, …), efficiëntere consulaire bijstand in geval van nood, gemakkelijkere afgifte van reispaspoorten, enz.

Behoud van gewone verblijfplaats in België

Indien u nog niet zeker bent dat u definitief in het buitenland blijft, kunt u ook verder ingeschreven blijven in de Belgische bevolkingsregisters als “tijdelijk afwezige”. Uw tijdelijke afwezigheid uit uw woonplaats in België moet wel voordien aan de gemeente gemeld worden.

Voor meer informatie hierover neemt u contact op met uw gemeente.

Fiscale gevolgen

Voor details in verband met de fiscale gevolgen van een schrapping uit de Belgische bevolkingsregisters, kan u contact opnemen met uw belastingkantoor of met de Federale Overheidsdienst Financiën:

tel.: 02/572 57 57
website: www.fiscus.fgov.be

Verblijfsvoorwaarden

Voor inlichtingen in verband met de verblijfsvoorwaarden voor Belgen in het buitenland (verblijfsvergunning, werkvergunning, …) kan u het best contact opnemen met de ambassade van het land van verblijf in Brussel.

Sociale zekerheid

Op het vlak van de sociale zekerheid kan een verhuis naar het buitenland ook bepaalde gevolgen hebben (bepaalde uitkeringen kunnen vervallen, de betalingsmodaliteiten kunnen veranderen, …). Voor informatie hierover wendt u zich best tot de betrokken diensten in België (uw ziekenfonds, de RVA, de Rijksdienst voor Pensioenen, …) of tot de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid:

tel. 02/545 50 70
e-mail: social.security@minsoc.fed.be

Voor gegevens over de plaatselijke sociale voorzieningen voor buitenlanders in uw nieuwe land van verblijf kunt u contact opnemen met de ambassade van dat land.

Om ingeschreven te kunnen worden in de bevolkingsregisters van het Belgische beroepsconsulaat moet u aan drie voorwaarden voldoen:

• U moet Belg zijn
• U mag niet ingeschreven zijn in de bevolkingsregisters van een Belgische gemeente
• U moet bewijzen dat u uw gewone hoofdverblijfplaats (dwz een hoofdzakelijk en legaal verblijf) in het consulair ressort van het Belgische beroepsconsulaat heeft.

Minderjarigen moeten nog aan een vierde voorwaarde voldoen: zij moeten ingeschreven worden in dezelfde registers dan daar waar één van de ouders ingeschreven is.

U moet ten minste volgende documenten voorleggen bij uw inschrijving:

• Model 8 indien u vanuit België verhuisd bent (indien dit nog in uw bezit zou zijn).
• Een kopie van uw Belgische identiteitskaart.
• Een kopie van uw paspoort.
• Een kopie van uw visum van lange duur of uw verblijfsdocument (verblijfsvergunning of lokale identiteitskaart).
• Het formulier Inschrijving op een ambassade (DOCX, 33.3 KB) behoorlijk ingevuld, gedateerd en getekend.
  U vult per gezinslid één formulier in, voor minderjarigen gebruikt u  dit formulier (DOCX, 31.89 KB).
• Het inschrijvingsformulier voor de verkiezingen (PDF, 41.92 KB) voor de Belgen in het buitenland en eventueel het volmachtformulier (PDF, 43.49 KB).
• Een bewijs waaruit uw adres blijkt: attest van de lokale administratie, factuur elektriciteit/water of huurovereenkomst,….

Aangezien de aard van de gevraagde documenten kan verschillen naargelang de lokale omstandigheden, neemt u best vooraf eens contact op met het Belgische beroepsconsulaat.

Gelieve na uw inschrijving het Belgische beroepsconsulaat steeds op de hoogte te brengen van:

• Elke adreswijziging binnen de maand na de wijziging door middel van het formulier Aangifte van adreswijziging (DOCX, 27.39 KB) gestaafd met de nodige bewijsstukken (attest van de lokale administratie, factuur elektriciteit/water of huurovereenkomst).
• Elke wijziging in de burgerlijke staat van uzelf en uw gezinsleden, door middel van een letterlijk afschrift van de betreffende akte, bijvoorbeeld huwelijks-, scheidings-, geboorte- of adoptieakte, of de verklaring van naamsverandering.
• Elke wijziging van uw gezinssamenstelling.
• Elke verandering van nationaliteit door middel van een authentiek stuk/attest afgegeven door de nationale bevoegde autoriteit
• Indien u als kiezer geregistreerd bent en uw stemwijze wenst te wijzigen.

Het Belgische beroepsconsulaat zal deze veranderingen opnemen in uw administratief dossier en uw gegevens in het Rijksregister bijwerken.